Dört sene sonra tekrar İstanbul'da

İstanbul'dayken, Halim'in Günlüğü haftalık deneyim ve gözlemlerimi kayda geçen bir Seyahat Günlüğü'ne dönüşüyor. Haziran ortasından sonra normal formata döneceğiz.

Lütfen abone olun; lütfen paylaşın.

İstediğiniz Paylaş opsiyonu yoksa, doğrudan linki kopyalayıp dilediğiniz yere gönderin.

-+-+-+-+

Kovid'den önce her yıl İstanbul'a giderdik.

Dört yıl ayrılıktan sonra, Singapur aktarmalı 24 saat uçarak yeniden İstanbul'dayız.

Havalimanı'ndan Taksi

Benim bir “Türkiye” cüzdanım var. Türk kredi kartları; otobüsler, trenler ve feribotlar için İstanbul Kartı (Brisbane'deki Go kartı gibi); ve taksi ücretleri için biraz nakit tutuyorum içinde. Son yolculuktan (2020 den) kalan dokuz yüz Türk lirası vardı. İstanbul evimiz hava alanına 40 km uzaklıkta olduğundan taksi ücretine yetip yetmeyeceğinden emin değildim.

Dört yıl önce, 100 TL'nin altındaydı taksiler ama enflasyonla kimbilir ne olmuştur deyip iner inmez para çekmek istedim. Havaalanındaki genel ATM'ler Bank of Queensland Visa kartımı okuyamadı. B Planı olarak nakit Avustralya dolarım vardı ve 100 A$'ı 2183 TL'ye çevirdim. İyi ki yapmışım çünkü taksi ücreti Aralık 2019'a göre on kat artarak 1000 TL aldı (karşılaştırma için yazıyorum, Brisbane'de evimizden 30 km uzaklıktaki hava alanına taksi için 100 A$ ödemiştik).

Sadece taksiler değil, her şeyin fiyatı dört yıl öncesine göre 10 kat artmış gibi. Bu da yıllık enflasyonun %78 (1,78^4=10,0) olması anlamına geliyor. .

Beşiktaş değişti

İstanbul evimiz, Beşiktaş'ta 2+1 apartman dairesi. Yıllar geçtikçe mahalle bir yemek ve eğlence merkezi haline geldi. Değişimin son dört yılda hızlandığı görülüyor. Daha geleneksel mağazaların çoğunun (örneğin mobilya, hırdavat vb.) yerini kafeler veya birahaneler almış.

Barbaros Plaza'nın yeni yüzü

Altmış yıl önce bir parktı Barbaros Plaza. Beşiktaş’ta oturan babaannemi ziyaret ettiğimizde orada oynadığımı hatırlıyorum. Dairemizi aldığımızda, yani on beş sene önce, çocukluğumun park alanı, onlarca otobüsün girip çıktığı bir otobüs duraklama sahasına dönüştürülmüştü.

Bu sefer gördüm ki, otobüsleri şimdi başka bir yere kaydırmışlar ve meydan yine boş kalmış. İnsanlar etrafta dolaşıyor, sokak çalgıcıları var. Hoş bir yer olmuş ama biraz daha özenli çevre düzenlemesi istiyor.

Balık Restoranları

Beşiktaş'ın geleneksel balık restoranları artık meyhaneler, kafeler ve barlarla kuşatılmış. En sevdiğimiz balık restoranı Olta Balık'tı. Bir sokak yukarıya taşınarak Balıkçı Hasan olmuş. Aynı insanlar, farklı bina. Oraya iki gece üst üste farklı arkadaşlarla gittik. İlk gece yalnızca deniz mahsulleri yedik. Fener Kavurması (Fener Balığı Kızartması) enfesdi. Sotelenmiş ahtapot da çok güzeldi. İkinci gece Meliz balıkta kaldı ve Gümüş Tava istedi. Mükemmel olduğunu söyledi.

Balıkçı Hasan ve ortaklar bu yeni mekanda menüye mangal eklemişler. Adana’dan gelen bir usta vardı mangalın başında. Ben Adana Kebap ısmarladım:

Benim hoşuma gitti. Et tam pişmiş ve yumuşacıktı. Köz biberler ve soğanlı salata da çok lezzetli idi.

Fatura 3000 TL'ye ulaştı. Dört yıl önce benzer bir akşam yemeği için ödediğimiz tutarın yaklaşık on katı. Yine de her liraya değdi.

Kahve ve Ayaküstü Yemek Yerleri

Kırk metrede bir kafe var. Bizim caddeden Ihlamurdere Caddesi'nin Ihlamur ucuna kadar olan 550 metrelik yol boyunca 15 tane saydım. Bizim favorimiz aşağıdakiCup of Love:

Meliz ve ben her gün orada birer fincan Türk kahvesi içiyoruz. Dört yıl önce iki bardağa 12 lira öderdik. Şimdi aynısı için 140 TL (7 A$) ödüyoruz, 10 lira da bahşiş koyunca oluyor 150 TL.

İşçilik dahil tüm girdilerin pahalı olduğu bir ortamda kafe açmak iyi bir yatırım demek ki. Bir fincan kahvenin ham maddesi, yani su ve bir kaşık kahvenin maliyeti, çok az. Bunu 70-90 TL fiyata satabiliyorlar. Muhtemelen personele asgari ücret (17000 TL=A$850 aylık) ödediğinizde bu iyi bir getiri sanki. Tabi dükkan kiralarını unutmamak lazım. Ev kiraları gibiyse astronomiktir onlar da.

Börek

Türk hamur işleri (börek denir) çok lezzetli ama aşırıkarbonhidrat ve kalori korkusundan çok sık yemiyoruz.

Dört yıl önce sık sık gittiğimiz iki börekçi kapanmış. Buradan, Börekçilikteki marjların artan kiraları karşılayacak kadar yüksek olmadığını sonucunu çıkarıyorum. Murat Muhallebicisi hala orada ve perşembe günü kahvaltımızı orada yaptık. Aşağıdaki kol böreği (üstte) ve su böreği (altta) ve dört bardak çayın fiyatı 380TL (19A$). Domatesler oldukça tatsızdı ama hamur işleri iyiydi.

Karadeniz Döner

Burası muhtemelen İstanbul'un bu köşesinde bulabileceğiniz en iyi döner kebapını sunuyor. Dört yıl öncesine göre işler biraz yavaş. Öyle diyorum çünkü fotoğrafta gördüğünüz döner tekerleği saat 16.00'ya kadar sürüyor şimdi. Dört yıl önce, soğuk kış günlerinde bile her gün saat 14.00 olmadan tükenirdi.

Besiktaş Pazarı

Ihlamurdere Caddesi'nin sonundaki otoparkta her cumartesi meyve sebze pazarı var. İlk cumartesi toplam 250TL (12,50 A$) karşılığında domates, salatalık ve yeşil biber aldım. Fiyatlar Brisbane'deki Mt Gravatt yetiştirici pazarlarında ödediğim fiyatın yaklaşık yarısı.

Aynı gün, karadut, çilek, elma ve Avustralya'da pek bilinmeyen yeni dünya (Loquat) diye bir meyve de aldım.

İlk cumartesi fiyatları kaydetmedim. Ertesi cumartesi biraz çeri domates aldım (60 TL veya kg başına 3 A$); pembe domates (kg başına 60TL veya 3A$); salatalık (35 TL veya kg başına 1,75 A$); yeşil biber (65TL veya kg başına 3,25 A$); elma (80 TL veya kg başına 4 A$); karadut (120 TL veya kg başına 6 A$); ve çilek (100TL veya kg başına 5 A$).

Fine Dining

İstanbul'da çok güzel restoranlar var. Hepsi de gayet popüler ve rezervasyon gerekiyor. Perşembe günü Levent'te Efendy Restoran'a gittik. İki hafta önce Brisbane'dan yapılan iki kişilik rezervasyonu, Zerrin ve Levent'in de aramıza katılması nedeniyle dört kişiye güncelledim İstanbul’a gelince.

Restoranın sahibi Somer Sivrioğlu, Sydney'de aynı adı taşıyan bir restoran işleten Türk-Avustralyalı bir Şef. Geleneksel Anadolu yemeklerinden ilham alan kreasyonlarıyla ünlü. Aynı zamanda Türk MasterChef jürisi şöhreti de var.

İşte dün gece yediğimiz tabaklardan bazıları. Aşağıda soğuk bir başlangıç olarak Batırık (330TL=A$16,5).

Batırık, marine edilmiş frik bulgurunun nar taneleri ve maydanozla süslenmiş olarak servis edildipi lezzetli bir soğuk meze. Yanında turp dilimleri ve asma yaprakları ile geliyor. O turp dilimlerini veya asma yapraklarını kaşık yaparak Batırık'ı lokmalıyorsunuz.

Bir başka başlangıç yemeğimiz ise sıcak olarak servis edilen Lahana Kebabı (420 TL=A$21) idi:

İnce ince dilimlenmiş lahana yaprakları bir geceden Adana Kebap baharatlarında marine edildikten sonra şişlere geçirilip, normal et kebabı yapar gibi mangalda pişirilmiş. Yapraklarda hafif, cevizli, baharatlı bir tat vardı. Genelde lahanayı severim ve bu yemeği de çok sevdim.

Somer Şefin, Çökertme Kebabı yorumu (880TL=A$44) da muhteşemdi:

Geleneksel versiyon, ince dilimlenmiş kızarmış patatesle servis edilen dana etinden yapılmış bir kebap. Somer Chef'in yorumunda patates dilimleri birbirine bastırılarak yukarıda gösterildiği gibi yekpare dikdörtgen bir blok halinde servis ediliyor. Etin nasıl marine edilip pişirildiğinden emin değilim ama tadı çok güzeldi.

Son fotoğraf ise Taş Kadayıf tatlısı (460TL=A$23). Kadayıf telleri, hamur zarf içinde pişirilmiş, şurupla tatlandırılmış ve fıstık, kaymak ve tahinli dondurmayla servis edilmiş. Şurubu ağır değildi ve ona rağmen tatlı çok lezzetliydi.

Başka şeyler de yedik ve onlar da güzeldi ama yazıyı daha fazla uzatmak istemiyorum.

-+-+-+-+

Kısa kısa

ABD de eşitsizlik artıyor

Semafor, 24 Nisan 2024

En zengin 400 Amerikalı, 1982'de ABD GSYH'sinin %2'sini kontrol ediyordu. Şimdi ise %17'sini kontrol ediyorlar. Gelir eşitsizliğine ilişkin diğer göstergeler de benzer bir eğilim gösteriyor: Son elli yılda istikrarlı bir şekilde artan ABD Gini katsayısı, artık 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana görülmemiş seviyelere ulaştı. ABD’de siyasi çalkantıları bu bilginin ışığında değerlendirmek gerekiyor.