Erdoğan dönemi sona ererken; F35s; ve liselerde marangozluk dersleri

İlaveten Bitcoin üretirken harcanan elektrik ve fonları kesilince feryat eden sözde bağımsız medya organları

Lütfen abone olun; lütfen paylaşın.

Abonelik bedava. Abone olun ki her posta doğrudan size gelsin. İlk önce siz okuyun. Aboneliğin bir sıkıntısı yok. E-posta adresiniz kimse ile paylaşılmayacak.

-+-+-+-+

Erdoğan Dönemi - Sonun Başlangıcı

Geçen Kasım ayında, Erdoğan'ın Suriye'deki HTŞ'yi (Hayat Tahrir el-Şam) kontrol etme görevini üstlendiğini yazmıştım. Bunun için Kürtlerle barış yapması gerekiyordu.

Bu vesileyi fırsat bilerek, bir ilave dönem Cumhurbaşkanlığı istendi sanıyorum. Çünkü 19 Mart’tan beri olanların başka izahı imkansız. Şu anda anayasada iki dönem sınırı var, ancak yeterli oy bulunursa anayasa değiştirilebilir. Ayrıca iki dönem sınırı sadece tam olarak tamamlanan dönemler için geçerli olduğundan, cari dönem bitmeden erken seçim de çağrılabilir.

Anayasayı değiştirmek zor. Kürt Partisi'nin (DEM) desteği alınırsa, Erdoğan anayasa değişikliği önerip bunu ulusal referanduma götürebilir ama bunun seçmen onayını alacağını beklemiyorum. Referandum olmadan anayasa değişikliği yapabilecek kadar meclis çoğunluğu yok.

Erdoğan istediği an erken seçim çağırabilir—ama kazanacağından emin olmadıkça bunu yapmaz. Kürt partisinin desteğiyle bile, Erdoğan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu yenmekte zorlanacaktır—İmamoğlu sadece Erdoğan'ın muhafazakâr tabanına değil, aynı zamanda birçok Kürt seçmene de hitap edebilen Erdoğan gibi popülist bir lider.

Erdoğan'ın ideal senaryosu, Kürtlerin desteğini alırken, muhtemelen bir kez daha Kemal Kılıçdaroğlu (KK) liderliğinde zayıf ve morali bozuk bir muhalefetle karşı karşıya, KK'nin geleneksel bir Kemalist aday çıkarabileceği bir seçim idi. Erdoğan’a bunun mümkün olabileceğini düşündüren veriler yok değildi. Mesela, KK, kendisinin yerine mevcut CHP lideri Özgür Özel’i getiren son parti kongresinin meşruiyetini hiçbir zaman kabul etmedi ve iptal edilmesi için çabaladı. Erdoğan, İmamoğlu'nu hapsetmek ve CHP kongresini iptal etmek için yargı üzerindeki etkisini kullanmaya çalışırken KK’nın bu çabalarından haberdardı. Yaptığı hamle ile, zaten bölünmüş muhalefeti dağıtmayı, ondan sonra çağıracağı erken seçimi Kürtlerin desteğiyle kazanabileceğini umuyordu.

Ancak İmamoğlu ve CHP bu hamleyi öngörmüştü gibi geliyor bana. Bu yüzden İmamoğlu, Şubat ayında, Türkiye'nin dört bir yanını ziyaret ederek adaylığını kamuoyuna duyuran ülke çapında bir kampanya başlattı. Tutuklandığı zamana kadar ulusal profili önemli ölçüde büyüdü bu sayede ve Erdoğan’ın rakibi cumhurbaşkanı adayı olarak kabul görmeye başladı. CHP lideri Özgür Özel, tutuklamaya, hızla partiyi harekete geçirerek ve Türkiye genelinde sembolik bir "temsili seçim" düzenleyerek yanıt verdi. Bildirilen rakamlara göre, 15 milyon kişi bu temsili seçime katılıp İmamoğlu'na desteklerini teyit etti.

İmamoğlu'na yönelik suçlamalar genel olarak ikna edici görülmüyor. Bu, Türk mahkemelerinin daha önce tanınmış kişileri hapsetmesini engellemedi—Osman Kavala davası mesela. Ama bu sefer işe yarayacağını sanmıyorum. Mahkemeler İmamoğlu'nu hapiste tutsa bile, CHP'yi demoralize etme ana hedefi başarısız oldu. Şimdilik, CHP ve daha geniş muhalefet, Erdoğan'ın uygun koşullar altında erken seçime gitme yolunu engellemiş görünüyor.

Pikaçu kostümü giyen bir gencin gösterideki varlığı öne çıkan anlardan biriydi.

Erdoğan, kendi girdiği bu durumdan nasıl kurtulabilir bilmiyorum. Bildiğimiz, çok yetenekli bir siyasi operatör olduğu. Ancak ne kadar yetenekli ve popüler olsanız da, Paul Keating'in 1996'da John Howard'a kaybettikten sonra dediği gibi, ‘bir noktadan sonra, insanlar bıkıyor’.

Avustralya'nın aldığı F35'lerin kontak anahtarı ABD elinde

Sadece Avustralya değil, tüm F35 satışlarında, "ABD ulusal çıkarları gerektirirse" Pentagon, uçağı yere indirme hakkını saklı tutuyor. Alman yetkililer F35 kontrol yazılımlarını incelemek istedi ama erişim izni verilmedi.

Ne zamandır, uçaklarda Washington tarafından kontrol edilen, aktive edilince uçağı durduran, gizli bir "Kill Button" olduğu rivayeti vardı zaten. Üretici Lockheed Martin bunu reddetmişti ama Almanların uçak kontrol yazılımı inceleme talepleri reddedilince rivayet tekrar canlandı. Müşteriler memnun değil. Örneğin, Danimarka 27 adet F35 satın alacak. 18 Mart'ta, bu alım kararında kısmen sorumluluğu olan bir Danimarka milletvekili, şimdi pişman olduğunu söyledi ve başka ülkelere henüz fırsat varken programdan çekilmelerini tavsiye etti.

Rasmus Jarlow, Muhafazakâr bir Danimarka milletvekili, Danimarka Savunma Komitesi Başkanı ve Muhafazakârların Grönland İşleri Sözcüsü

Türkiye F35 programından çıkarılmıştı, tekrar davet edildi. Bence daveti reddetmeli. Keşke Avustralya'nın da sözleşmeden çıkma seçeneği olsaydı.

Bitcoin üretim maliyetleri

28 Mart 2025, Semafor

Zambiya'daki Zengamina köyü nehir-tipi (yani barajsız) hidroelektrik projesinin kurulu kapasitesi 750 kilovat. Köy, bunun sadece 375 kW'ını kullanabiliyor. Artanını Bitcoin madenciliği için kullanmak üzere, Kenyalı bir şirket, 120 bilgisayar getirmiş. BBC makalesine göre, Bitcoin fiyatı 80.000 dolar olduğunda, Zengamina madencileri bu işten günde 600 dolar kazanıyorlarmış.

Bir Bitcoin elde etmek için ne kadar elektrik tüketildiğini bu rakamlardan tahmin etmeye çalıştım:

kWh=375*2
revenue=120*5
bitcoinvalue=80000
nofcoins=revenue/bitcoinvalue
kWhpercoin=kWh/nofcoins
print(f"Electricity consumed per coin: {kWhpercoin}")

Gün boyu kesintisiz çalıştıklarını kabul edersek, Zengamina bilgisayarları bir Bitcoin değerini (yani 80.000 dolar) üretmek için 1200 MWh tüketiyor. ChatGPT bana küresel ortalamanın coin başına 266 MWh olduğunu söylüyor. Bu rakamlardan, Zengamina projesinde kullanılan bilgisayarların geri teknoloji olduğunu anlıyorum.

Trump "bağımsız" medyaya yapılan devlet desteğini durdurdu

17 Mart 2025 Semafor

Donald Trump, Avrupa/Özgürlük Radyosu ve Özgür Asya Radyosu'na yapılan düzenli ödemeleri durdurdu. Bu kurumlar internet sitelerinde kendilerini özel ve bağımsız olarak tanımlıyorlardı aslında. Örneğin, RFE/RL web sitesinde şu afişi buldum:

Trump’ın tasarruf tedbirleri sayesinde, ABD devletinden maaş aldıklarını öğrenmiş olduk..

"Bağımsız" RFE/LE CEO'su maaşı kesildiğinde, "İranlı Ayetullahlar, Çinli komünist liderler ve Moskova ve Minsk'teki otokratlar (bizim) çöküşümüzü kutlayacaklar" diye yakındı.

Liselerde marangozluk öğretimi

17 Mart 2025 Semafor

ABD'deki liseler, ahşap ve metal işçiliği gibi el becerisi odaklı atölye derslerini yeniden başlatıyorlar. Bunun nedeni, yakın gelecekte beyaz yakalı çalışanlara olan talep yapay zeka sayesinde azalırken, imalat sanayii, vasıflı zanaatlar ve inşaat işlerinin etkilenmeyeceğinin düşünülmesi. Yani marangozlara, torna tesviyecilere, kaynakçılara ve duvarcılara olan ihtiyaç en az bugünkü rakamlarda devam edecek. Liseler de bu durumu ön görerek müfredat değişikliği yapıyorlar. Örneğin, Wisconsin'de inşaat dersi kayıtlarında %10, imalat kurslarında ise %13'lük bir artış görülmüş. Avustralya liseleri de bu örneği izler diliyorum.

Video

ABC News (Avustralya) 29 Mart'taki CHP Maltepe mitinginin bu videosunu yayınladı akşam ana haber bülteninde. Yoğun polis varlığı eşliğinde, 2 milyondan fazla demokrasi yanlısı protestocunun Ekrem İmamoğlu'nun serbest bırakılmasını talep etmek için katıldığı bildirildi. ABC’ye göre, bu, Erdoğan'ın 2003'te iktidara gelmesinden bu yana yapılan en büyük protesto gösterisi imiş.